ჭიაკოკონა

სულ ახალი,ცხელ-ცხელი, რამდენიმე საათის წინ გადაღებული ფოტოებია, სამსახურიდან წამოსული გზაზე გადავაწყდი )) ვნების ოთხშაბათია და ჭიაკოკონა ანთია ქალაქის ცენტრში, თეატრის შენობასთან. 
...ბავშვობა გამახსენდა, ჩემს სოფელში ცეცხლს თუ ზუსტად მახსოვს, ხუთშაბათ საღამოს ვანთებდით. მანამდე მთელი დღე დავრბოდით, ძველ საბურავებს ვაგროვებდით, ზეპირად ვიცოდით უბანში ვინ სად ინახავდა ძველ და გამოუსადგებარ "პაკრიშკებს". ვთხოვდით, ვეხვეწებოდით, თუ არ გვაძლევდნენ, ვიპარავდით. მერე მთელი ღამე ცეცხლის გარშემო დავრბოდით, ვახტებოდით და მთლად გაჭვარტლულები ვბრუნდებოდით სახლებში. ამ დღიდან იწყებოდა ჩემთვის აღდგომის დღესასწაული...
ხშირად კამათობენ, რა არის ჭიაკოკონა, წარმართულია ეს თუ არა, რატომ ანთებენ კოცონს და ასე შემდეგ. ამასთან დაკაშირებით რამდენიმე საინტერესო ვერსია ვიპოვე ინტერნეტში.
ერთი ვერსიის თნახმად, ჭიაკოკონის დროს ვაზის წალამს წვავდენენ. ამ პერიოდში ვაზი ყველგან გასხლულია, რადგან ვაზი, ისევე როგორც ბზა წმინდა მცენარეა, მისი დაწვა არ შეიძლება ყველგან, ამიტომ ყველა სოფელში ჰქონდათ გამოყოფილი ერთი ადგილი, სადაც მას წვავდნენ. ამ ადილზე არ შეიძლებოდა საქონლის მიშვება და დაბინძურება. ჭიაკოკონობისას დანთებული ცეცხლი წმინდა ცეცხლად ითვლებოდა და აქედან გამომდინარეობს წმინდა ცეცხლზე გადახტომა, რომლის დროსაც ამბობენ: ალილუია კუდიანებს! წალამი საბურავს საბჭოთა პერიოდში შეუცვლია.
  მეორე ვერსიის თანახმად, ჭიაკოკონობა წარმართული ტრადიციაა და იმ პერიოდს უკავშირდება, როცა საქართველოში მაზდეანობა იყო გავრცელებული. მაზდეანებისათვის ცეცხლი ღვთაება იყო და ადამიანი ღმერთისთვის მისაღები რომ გამხდარიყო, ცეცხლით უნდა განწმენდილიყო. ეს კი ცეცხლში გავლით - კოცონზე გადაბიჯებით, გადახტომით - აღესრულებოდა. ამიტომ, რწმენა, თითქოს ჭიაკოკონობის ღამეს ის ადგილები, სადაც კოცონია დანთებული, კუდიანებისგან იწმინდება, მხოლოდ სახეცვლილი, ქრისტიანული ელემენტებით გამდიდრებული გვიანდელი ვარიანტია.

No comments: